Nagroda im. Glogera dla prof. Agnieszki Matusiak
Kapituła Konkursu im. Zygmunta Glogera pod przewodnictwem profesora Tadeusza Paneckiego w tegorocznej XXXIII edycji przyznała nagrodę i medal za „znaczący wkład w upowszechnianie kultury Słowiańszczyzny Wschodniej i budowanie współpracy polsko-ukraińskiej” prof. Agnieszce Matusiak z Instytutu Filologii Słowiańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego. Nagroda jest przyznawana przez Społeczne Stowarzyszenie Prasoznawcze „Stopka” im. Stanisława Zagórskiego w Łomży we współpracy z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Narodowym Centrum Kultury.
Agnieszka Matusiak – literaturoznawczyni, slawistka, profesorka nauk humanistycznych. Od 1998 roku pracuje w Instytucie Filologii Słowiańskiej. W latach 2008-2018 kierowała Zakładem Ukrainistyki IFS. Od 2008 do 2013 roku pracowała także w Katedrze Ukrainoznawstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od 2015 roku jest kierownikiem Centrum Transkulturowych Studiów Posttotalitarnych na Wydziale Filologicznym UWr. W latach 2010-2012 prezeska Stowarzyszenia na Rzecz Polsko-Ukraińskiego Dialogu Kultur „Nowa Generacja”, działającego przy Konsulacie Honorowym Ukrainy we Wrocławiu.
Jej zainteresowania naukowe dotyczą literatur i kultur Wschodniej Słowiańszczyzny, studiów nad płcią, studiów memorialnych i nad traumą, studiów postkolonialnych oraz dekolonialnych, a także historii i kultury Żydów na Ukrainie. Jest autorką ponad stu publikacji naukowych, w tym takich monografii, jak: Motyw snu w prozie starszych symbolistów rosyjskich. Fiodor Sołogub (2001), W kręgu secesji ukraińskiej. Wybrane problemy poetyki twórczości pisarzy „Młodej Muzy” (wyd. pol. 2006; wyd. ukr.: 2016), Химерний Яцків. Модерністський дискурс у прозі Михайла Яцкова (2010), Wyjść z milczenia. Dekolonialne zmagania kultury i literatury ukraińskiej XXI wieku z traumą posttotalitarną (2018; wyd. ukr. 2020), . Redaktorka naczelna czasopism: „Miscellanea Posttotalitariana Wratislaviensia” (Wrocław) oraz „Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe” (Lwów-Kijów-Wrocław), a także serii wydawniczej „Wrocławskie Studia nad Posttotalitaryzmami” (Wydaw. UWr). Uczestniczy także w pracach Komitetów Naukowych i Międzynarodowych Rad Programowych takich czasopism, jak: „Porównania” (UAM w Poznaniu), „Kyiv-Mohyla Arts and Humanities” (Narodowy Uniwersytet „Akademia Kijowsko-Mohylańska”, Ukraina), “Проблеми сучасного літературознавства” (Narodowy Uniwersytet im. I. Miecznikowa w Odessie, Ukraina), „Університетські гуманітарні студії; “Етнічна історія народів Європи” (Narodowy Uniwersytet im. Tarasa Szewczenki w Kijowie, Ukraina) i in. Jest również członkinią międzynarodowych gremiów naukowych, w tym m. in.: Rady Programowej Memorialnego Centrum Holocaustu „Babi Jar” w Kijowie (Ukraina); Rady Pogramowej Naukowego Centrum Studiów nad Dorobkiem Pokolenia lat 60.tych w Instytucie Literatury im. Tarasa Szewczenki Narodowej Akademii Nauk Ukrainy w Kijowie; Międzynarodowej Rady Programowej oraz Międzynarodowego Jury Nagrody Naukowej Fundacji Iwana Franki, Kijów (Ukraina).
Gościnnie wykładała na uniwersytetach w USA, Niemczech, Austrii, Chorwacji, Czechach, Ukrainie. Stypendystka Harvard University, gdzie w Ukrainian Research Institute realizowała projekt The Discourse of Masculinity in Ukrainian Literature of the 20th and 21st century .
W 2021 roku razem z ukraińską reżyserką Ołeną Apczel współkoordynowała projektem Dźwięk bezpiecznego dotyku. Dotyk. Bezpieczeństwo. Dramaturgia ukraińska. Interaktywny audio-performans o przemianach ludzkiej egzystencji i światopoglądu podczas pandemii. Projekt został zrealizowany we współpracy z Instytutem Ukraińskim w Kijowie oraz Urzędem Miasta Wrocławia pod Honorowym Patronatem Prezydenta Wrocławia Jacka Sutryka.
Obecnie w ramach powołanej przez siebie międzyuczelnianej sieci badawczej Laboratorium Transkulturowych Studiów nad Dramatem i Teatrem Postkomunistycznej Europy kieruje projektem I znów prolog? Posttraumatyczny dramat i teatr w Europie Środkowej, Wschodniej i Południowo-Wschodniej w świetle transformacji systemowej (1989/1991-2021), realizowanym we współpracy z Instytutem Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie.
Jest także główną wykonawczynią w międzynarodowym projekcie badawczym Wiedze lokalne w teatrze i performansie ostatniego dwudziestolecia wobec niesprawiedliwości epistemicznej. Perspektywa Polski i Ukrainy. Projekt jest realizowany pod auspicjami Pracownia Badań Praktyk Wiedzo-Twórczych Kultur Lokalnych Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.
W 2022 roku została zaproszona do zespołu metodycznego działającego przy Ministerstwie Oświaty i Nauki Ukrainy w Kijowie w charakterze międzynarodowego eksperta dla opracowania pilotażowego programu nauczania z historii dramatu i teatru dla szkół ukraińskich poziomu ponadpodstawowego.
