Nasz naukowiec z nagrodą za najlepszą pracę doktorską
Dr Jan B. Klakla z Centrum Edukacji Prawniczej i Teorii Społecznej Uniwersytetu Wrocławskiego oraz Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych (CASE) w Warszawie otrzymał główną nagrodę w konkursie na najlepszą pracę doktorską z zakresu teorii i filozofii prawa organizowanym przez Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcję Polską IVR.
Rozprawa pt. „Akulturacja migrantów z państw słowiańskich w Polsce” (promotor: dr hab. Mateusz Stępień, Uniwersytet Jagielloński) okazała się najlepszą w konkursie. O ocenie jury zaważyła m.in. aktualna tematyka pracy stanowiąca głos w dyskusji nad kształtowaniem polityki migracyjnej państwa.
Celem konkursu było wyłonienie najlepszej rozprawy doktorskiej z zakresu teorii prawa, filozofii prawa lub pokrewnych specjalizacji, w tym filozofii społecznej, socjologii prawa, etyki prawniczej, nauk o polityce, kognitywistyki prawnej itp. Pod uwagę brano prace obronione w latach 2022–2023.
– Moja praca dotyczy procesów akulturacji migrantów, a więc tego w jaki sposób zmienia się ich, a także nasza, kultura, gdy wchodzimy ze sobą w kontakt – mówi dr Jan B. Klakla. – Skupiam się na tym, jak na te procesy wpływa prawo oraz otoczenie instytucjonalne, w którym migranci w naszym kraju funkcjonują – precyzuje. – Staram się wskazać czy to prawo i instytucje wspierają integrację, asymilację, separację czy może marginalizację migrantów (te cztery kategorie są powszechnie używane do opisu konkretnych orientacji akulturacyjnych) – wyjaśnia nasz badacz.
Praca dotyczy migrantów z państw słowiańskich, którzy mieszkają już w Polsce bardzo długo. –Prowadziłem wywiady biograficzne z osobami, które przyjechały w latach 1989-2010. Równocześnie jednak głównym celem jest rekonstrukcja mechanizmu wpływu otoczenia prawno-instytucjonalnego na proces akulturacji, który to wpływ był, jest i będzie tak długo, jak długo prawo i instytucje wyznaczać będą w jakimkolwiek stopniu ramy naszego funkcjonowania w społeczeństwie wyjaśnia dr Jan B. Klakla.
Nie jest więc to próba znalezienia recepty na politykę migracyjną, ale raczej zwrócenie uwagi na to jak istotnym czynnikiem w przebiegu procesów akulturacji jest otoczenie prawno-instytucjonalne, w którym te procesy się wydarzają. – I niestety, wyniki moich badań wskazują na to, że bardzo często wpływ ten można określić jako negatywny – mówi dr Klakla. – Gdy prawo jest systemem rozbudowanym, nastawionym przede wszystkim na kontrolę i niepozostawiającym migrantom przestrzeni na realizację preferowanych przez nich orientacji akulturacyjnych – a najczęściej u moich badanych preferowana była integracja – to środowisko prawno-instytucjonalne jest przez nich odbierane jako środowisko trudne, do pewnego stopnia wrogie, w którym dominuje narracja o przezwyciężaniu trudności i pokonywaniu barier.
– W efekcie w przypadku moich badanych mieliśmy do czynienia z nietypowym zderzeniem dwóch nieprzystających do siebie orientacji akulturacyjnych – migranci dążyli do integracji, a prawo wspierało separację – zauważa badacz. – I wiele wysiłku kosztowało ich by mimo tego zadomowić się ostatecznie w Polsce – dodaje.
Nagrodę wręczono podczas ogólnopolskiego Kongresu Teorii i Filozofii Prawa, który odbywał się pod koniec września na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR stanowi jedną z ponad trzydziestu sekcji krajowych Międzynarodowego Stowarzyszenia Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej IVR (Internationale Vereinigung für Rechts und Sozialphilosophie) powstałego w 1909 roku w Berlinie. Sekcja Polska IVR powstała z inicjatywy prof. Jerzego Wróblewskiego, a została zarejestrowana w 1993 roku, obejmując swoją aktywnością wszystkie ośrodki akademickie w Polsce. Celem stowarzyszenia i przedmiotem jego działalności jest pielęgnowanie i wspomaganie rozwoju filozofii prawa i filozofii społecznej w kraju i za granicą.
Oprac. Katarzyna Górowicz-Maćkiewicz
Data publikacji: 8 października 2024 r.
