Wyniki badań uniwersyteckich naukowców w czasopiśmie Catena
W czasopiśmie Catena (IF 5.4, 140 pkt MNiSW) ukazał się artykuł podsumowujący wyniki badań paleośrodowiskowych realizowanych na Hali Izerskiej. Jest on poświęcony osadom wypełniającym dna dolin rzecznych. Dzięki temu możliwe było zrekonstruowanie holoceńskich zmian środowiska wierzchowinowych partii Gór Izerskich, kompleksowo uzupełniając dane pochodzące z badań miejscowych torfowisk.
Koordynatorami prac byli dr hab. Marek Kasprzak, prof. UWr (Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego, Uniwersytet Wrocławski) oraz dr hab. Knut Kaiser (GFZ Helmholtz Centre for Geosciences, Poczdam). W badaniach uczestniczyli naukowcy różnych specjalności z Polski, Czech, Niemiec, Holandii, w jednym przypadku także z afiliacją fińską.
Prace prowadzono dzięki zezwoleniom Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska we Wrocławiu oraz przy przychylności Nadleśnictwa Świeradów.
Uzyskano wsparcie z programu przyjazdów profesorów wizytujących IDUB Uniwersytetu Wrocławskiego. Program umożliwił wizytę K. Kaisera na Uniwersytecie Wrocławskim i prace koncepcyjne nad zarysem artykułu.
Badania prowadzono w sposób interdyscyplinarny. Podłoże skalne rozpoznane zostało metodą tomografii elektrooporowej, dając przestrzenny obraz struktury płytkiej budowy geologicznej. Osady rzeczne badane były metodami sedymentologicznymi i geochemicznymi. Wykonano analizy palinologiczne i dendrochronologiczne, umożliwiające datowanie poszczególnych warstw osadów. Udokumentowano poziomy fosylnego drewna, jak dotąd słabo rozpoznane w innych częściach Sudetów. Prace wykonywano w kontekście antropopresji, poszukując związków między zmianami pokrycia terenu a działalnością człowieka.
Badane profile ujawniły zapis sedymentacyjny sięgający początku środkowego holocenu. Synteza wszystkich danych paleobotanicznych dostępnych z obszaru Hali Izerskiej dała możliwość opisania faz rozwoju lasu i gleb mineralnych. Można potwierdzić, że w porównaniu z paleobotanicznym spektrum naturalnych gatunków drzew przed początkiem silnego lokalnego wpływu człowieka, tj. w XVII wieku, obecna różnorodność gatunkowa drzew jest zubożona. Dane pyłkowe wskazują na pierwsze ślady gospodarki człowieka (wypasu) bezpośrednio wokół Hali Izerskiej w subboreale i karczowania lasów w późnym subatlantyku, tj. w XIII wieku.
Data publikacji: 25.03.2025
Dodane przez: M.J.
