Wykład prof. Jerzego Krzystka na Wydziale Chemii UWr
Zespół Materiałów Magnetycznych (kierownik: prof. Alina Bieńko) na Wydziale Chemii Uniwersytetu Wrocławskiego zaprasza na wykład prof. Jerzego Krzystka (USA) pt. Single-Molecule Magnetism: History, Current Trends and Application of High-field Electron Paramagnetic Resonance Methods (pl. Magnetyzm jednocząsteczkowy: historia, obecne kierunki i zastosowanie metod elektronowego rezonansu paramagnetycznego w silnych polach). Spotkanie odbędzie się 30 września 2025 r. o godz. 10:15 na Wydziale Chemii UWr przy ul. F. Joliot-Curie 14. Wykład organizowany jest w ramach programu Visiting Professors – IDUB UWr.
Biogram
Dr Jerzy Krzystek (Research Faculty III w MagLab – odpowiednik profesora tytularnego) jest uznanym na świecie ekspertem w dziedzinie spektroskopii molekularnej, a w szczególności wysoko specjalistycznych badań z zakresu spektroskopii elektronowego rezonansu paramagnetycznego w wysokim polu i wysokiej częstotliwości (HFEPR) oraz spektroskopii magnetycznej w dalekiej podczerwieni (FIRMS). Prowadzone przez niego badania znajdują szerokie zastosowanie nie tylko w chemii, lecz także w fizyce, biologii i biotechnologii. Od 1995 roku pracuje w National High Magnetic Field Laboratory (Tallahassee, USA), gdzie pełni funkcję zastępcy dyrektora międzynarodowego programu EMR. O randze naukowej prof. Krzystka świadczą m.in. wysoki indeks Hirscha (42), imponująca cytowalność (5522), współautorstwo kilku książek oraz 149 publikacji naukowych (wg bazy Scopus) opublikowanych w renomowanych czasopismach o wysokim współczynniku wpływu, takich jak JACS, Angew. Chem. Int. Ed., Chem. Sci. czy Nature Communications. Prof. Krzystek posiada bogate doświadczenie jako naukowiec wizytujący m.in. na University of Valencia (Hiszpania, 2008), Chemistry Research Promotion Center (Tajwan, 2011), Helmholtz-Zentrum Dresden-Rossendorf (Niemcy, 2015), Uniwersytecie Warszawskim (2019), a także jako pracownik naukowy University of Washington (1989–1994) oraz Universität Stuttgart (1983–1985). Jest laureatem wielu prestiżowych nagród i wyróżnień, m.in. Fundacji A. E. Haereusa, Sekretarza Naukowego Polskiej Akademii Nauk, Towarzystwa Maxa Plancka, Ernsta i Berty Grimmke Stiftung, stypendium Belfera (Albert Einstein College of Medicine). Kierował również kilkoma projektami badawczymi finansowanymi przez NSF Chemistry, NHMFL IHRP, NSF Award No. CHE-0079649 oraz FSURF.
O wykładzie
W tym roku przypada 34-ta rocznica przełomowej publikacji Caneschiego i współpracowników dotyczącej magnetyzmu słynnego klastra Mn12Ac [1]. Praca ta zapoczątkowała całe pokolenie badań nad właściwościami tzw. magnesów jednocząsteczkowych (SMMs). W konsekwencji dała ona ogromny impuls rozwojowi kilku obszarów badań i techniki, w tym chemii koordynacyjnej oraz rezonansu magnetycznego. Chemia koordynacyjna osiągnęła wielkie sukcesy w projektowaniu ligandów koordynujących jony metali przejściowych, a tym samym w modulowaniu właściwości magnetycznych powstających klastrów. Rezonans magnetyczny, a w szczególności spektroskopia elektronowego rezonansu paramagnetycznego w wysokich częstościach i silnych polach (HFEPR), z kolei spektakularnie sprawdził się w badaniu wewnętrznych oddziaływań w klastrach, ponieważ podstawowe zjawisko odpowiedzialne za ich właściwości magnetyczne — rozszczepienie w polu zerowym (ZFS) — przypadkowo niemal idealnie mieści się w zakresie częstotliwości fal subterahercowych oraz pól magnetycznych stosowanych w tej technice [2].
W mojej prezentacji dokonam przeglądu historii i rozwoju magnetyzmu jednocząsteczkowego — od klastrów do pojedynczych jonów oraz od metali przejściowych po lantanowce i aktynowce. Omówię również aktualny stan badań w tej dziedzinie, jak i przewidywaną przyszłość, w tym potencjalne zastosowania. Z racji mojego osobistego doświadczenia szczególną uwagę poświęcę wykorzystaniu HFEPR w tym obszarze.
[1] A.Caneschi, D. Gatteschi, R. Sessoli, J. Am. Chem. Soc., 1991, 113, 5874-5876.
[2] A.-L. Barra, D. Gatteschi, R. Sessoli, Phys. Rev. B, 1997, 56, 8192-8198.
Data publikacji: 17.09.2025
Dodane przez: M.K.
