
„FILOLOGIA – czyli o „zbawiennej poręczy”, której trzyma się FILOLOG” – inauguracja w Kolegium MSI UWr – 28 listopada 2024 r.
28 listopada 2024 r. w Kolegium Międzydziedzinowych Studiów Indywidualnych UWr odbyła się uroczysta inauguracja roku akademickiego 2024/2025 połączona z immatrykulacją studentów pierwszego roku w Kolegium MSI. Uroczystość uświetnił wykład gościnny profesora Luigiego Marineliego z Uniwersytetu Rzymskiego „La Sapienza”.
Wśród zaproszonych gości, którzy przybyli na uroczystość, byli m.in. studenci i doktoranci Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Wrocławskiego wraz z opiekunami, uczniowie z Liceum Ogólnokształcącego w Górze z nauczycielami, studenci i wykładowcy z Kolegium MSI oraz rodziny i przyjaciele immatrykulowanych studentów.
Uroczystość poprowadzili wspólnie: rektor Łukasz Prus z profesorem Piotrem P. Chruszczewskim, Dyrektorem Kolegium MSI.

Po części oficjalnej, nadszedł czas na spotkanie z Filologiem i Filologią.
Relacja z wykładu Pana prof. Luigiego Marinelliego pt. „Filologia w czasach sztucznej inteligencji”.
„Tekst jest świadectwem w czasie osoby, która go stworzyła…” (Marinelli 2024 [za:] Graciotti, 2008)

W alfabecie uniwersyteckim inauguratio oznacza z łac. „rozpoczęcie”, „poświęcenie”, a immatriculare nawiązuje do aktu przyjęcia nowych studentów. Oba wydarzenia mają charakter uroczystej ceremonii, choć pieśń im towarzysząca – Gaudeamus igitur – ewoluowała na przestrzeni wieków i z piosenki pohulankowej średniowiecznych żaków przeobraziła się z czasem w podniosły hymn środowisk akademickich, a biesiadny „czarny humor” stał się przestrogą filozoficzną:
Vita nostra brevis est,
brevi finietur,
venit mors velociter,
rapit nos atrociter,
nemini parce tur.
[Życie nasze krótko trwa,
szybko skończy się,
śmierć nadchodzi szybko
i porywa nas okrutnie,
nikomu to nie będzie oszczędzone.]
Mottem uroczystej inauguracji nowego roku akademickiego w Kolegium Międzydziedzinowych Studiów Indywidualnych, w XXI wieku naszej wiary i przesadnego kultu własnego „ego”, a dokładniej 28 listopada 2024 r., ku refleksji przyszłych pokoleń, ku przestrodze nas samych, w wyścigu z maszyną … były SŁOWO i MIŁOŚĆ do słowa.
„Tekst jest także świadectwem kontekstu, w którym jest osadzony” (Marinelli 2024 [za:] Graciotti, 2008).

Próby wyjaśnienia znaczenia i funkcji „FILOLOGII” w czasach sztucznej inteligencji podjął się wybitny polonista i tłumacz literatury polskiej – prof. Luigi Marinelli z Uniwersytetu Rzymskiego „La Sapienza”. Nie była to jednak bezduszna kronika faktu etymologiczno-semantycznego, a wyraz pragnienia, tęsknoty i nadziei. Kierunek myślenia i pre-text do rozmowy.

Czym jest i do czego służy filologia?
Brak jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie to prawdziwa lekcja sztuki wątpienia: „filologia, bowiem, jako metoda porusza się w samym środku między prawdą a błędem, a tym właściwym środkiem może być tylko WĄTPLIWOĆŚ” (Marinelli 2024).
„Każdy Eneasz potrzebuje swojego Wergiliego”, który przełoży czyny na słowa. Przekazywanie tekstu od jednej osoby do drugiej – z jednego języka na drugi – z jednej epoki do drugiej to czysta rozkosz poznawania, zapisywania i ocalania historii.
- Filologia jako RZEMIOSŁO: „garnitur szyty na miarę dla klienta, ale ręką i temperamentem rzemieślnika” (Marinelli 2024 [za:] Graciotti 1929).
- Filologia jako POKOJOWE POLE BITWY: klasycznie pojmowana philia to forma przyjaźni, miłości braterskiej opartej na lojalności i wzajemnym zaufaniu. To uczucie, jakim darzyli się wojownicy dzielący te same silne emocje -przed – w trakcie – i po- bitwie.
„Filologia to pokojowe pole bitwy, gdzie filolog i tekst walczą po tej same stronie o znaczenie i możliwie wspólną prawdę oraz emocje” (Marinelli 2024).
- FILOLOGIA vs. IDEOLOGIA, czyli pytanie KTO BĘDZIE KONTROLOWAŁ KONTROLERA: maszyny tekst nie cieszy, nie wzrusza, nie denerwuje, nie rozśmiesza, nie smuci. „Autentyczna lekcja wersów” vs. proces przetwarzania i kontroli. Kto będzie nadawał wersom „lepszy”, „większy” sens? Kto kiedyś zaprotestuje i powie, że to maszyna się myli?
- FILOLOGIA to nauka humanistyczna, ludzka, demokratyczna i moralna. „Akt filologiczny polegający na rekonstrukcji i zrozumieniu cudzego tekstu to akt dialogiczny, akt współodpowiedzialności, współczucia i miłości między ludźmi – to akt philia” (Marinelli 2024).
- Filologia „nie kopie grobów lecz wskrzesza umarłych.


Ten, co przetrwa – przetrwa w tekście
Filologia to „badanie i rozumienie historii poprzez badanie i rozumienie tekstów” (Marinelli 2024 [za:] Graciotti 2008). Wpisywanie tekstów do pamięci ludzkiej – do pamięci narodu – do pamięci RAM – do pamięci ludzkości. Ważne jest nie tylko, żeby czytać, ale żeby czytać po raz enty. To ratunek przed przesądami, zniszczeniami, zniekształceniami.
„Bądźcie zaangażowani w życie, w to, co robicie!”
Luigi Marinelli
Łukasz Prus
Piotr P. Chruszczewski
(28 listopada 2024 r.)
Epilog:
„Różnorodność języków sprzyjała różnorodności narodów i wojnom, świat wrócił więc do łaciny”. (Jorge Luis Borges [(1975) 1980] Księga piasku)
Quod felix, faustum fortunatumque sit.
Więcej na STRONIE Kolegium MSI
Fotorelacja Paweł Piotrowski
Data publikacji: 29.11.2024
Dodane przez: M.J.













































