
Fulbright Senior Award dla naszych naukowców
W 2023 roku stypendia w ramach programu Fulbright Senior Award zaczną realizować dr hab. Justyna Baron, prof. UWr z Zakładu Archeologii Epoki Brązu i Wczesnej Epoki Żelaza i
dr hab. Adam Mrozowicki, prof. UWr z Zakładu Socjologii Pracy i Gospodarki.
Program Fulbrighta to największy program wymiany naukowej i kulturowej Stanów Zjednoczonych. Przez wielu uznawany jest za jeden z najbardziej prestiżowych programów wymiany na świecie, z reputacją daleko wykraczającą poza środowisko akademickie.
Fulbright Senior Award to program umożliwiający osobom zatrudnionym w polskich instytucjach akademickich i naukowych realizację samodzielnych projektów badawczych lub badawczo-dydaktycznych. W instytucji goszczącej w USA (tj. w uczelni, instytucie badawczym non-profit lub instytucji rządowej w Stanach Zjednoczonych Ameryki). Stypendium skierowane jest do pracowników i pracowniczek badawczych i dydaktycznych na każdym etapie kariery po uzyskaniu stopnia doktora.
Dr hab. Justyna Baron, prof. UWr:
Jest archeolożką i wykładowczynią na Uniwersytecie Wrocławskim. Jej zainteresowania naukowe dotyczą przede wszystkim odcinka pradziejów określanego jako epoka brązu (2300-800 BC). Od kilkunastu lat zajmuje się badaniem technologii wytwarzania oraz sposobów używania przedmiotów wykonanych z różnych surowców.
Prof. Baron o swoim projekcie, motywacji do udziału w programie oraz planach po zakończeniu stypendium:
Mój projekt (Cross-craft interactions in the Central European Bronze Age) ma na celu zbadanie interakcji między ludźmi zajmującymi się różnymi typami wytwórczości w ok. 2300-800 p.n.e, w szerszej perspektywie, wykraczającej poza prezentację danych archeologicznych i archeometrycznych uzyskanych dla poszczególnych rodzajów surowców. Wykorzystam dane z wybranych stanowisk, na których wytwarzano szereg obiektów wykonanych z różnych materiałów.

Chcę zebrać dane uzyskane dla wybranych rzemiosł takich jak garncarstwo, metalurgia oraz obróbka kości i poroża, aby dowiedzieć się, czy i w jaki sposób komunikowali się ze sobą ludzie przetwarzający różne surowce. Głównym celem mojego projektu jest zatem dostarczenie kompleksowego i spójnego modelu interpretacyjnego komunikacji i transferu wiedzy w różnego rodzaju działaniach, zarówno specjalistycznych, jak i doraźnych.
Do złożenia wniosku w programie zachęciły mnie relacje kolegów, dla których wyjazd i prowadzenie badań w USA były przełomowym momentem w karierach. Ważny był dla mnie nie tylko prestiż i międzynarodowa rozpoznawalność samego programu Fulbrighta, ale także okazja do realizacji własnego pomysłu badawczego oraz nawiązanie kontaktów naukowych w tak renomowanej instytucji naukowych jakim jest Muzeum Historii Naturalnej w Chicago. Do złożenia wniosku zachęciła mnie także perspektywa wyjazdu z rodziną.
Po zakończeniu stypendium mam zamiar stworzyć nowe kursy dla studentów archeologii z zakresu metodyki badań nad pradziejowymi technologiami. Zamierzam ponadto przygotować wniosek grantowy obejmujący dalsze studia nad technologią w epoce brązu.
Dr hab. Adam Mrozowicki, prof. UWr:
Jest socjologiem pracy i gospodarki. Doktorat obronił na Katolickim Uniwersytecie w Leuven w 2009 roku. Obecnie kieruje Zakładem Socjologii Pracy i Gospodarki w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Wrocławskiego. W swojej dotychczasowej pracy naukowej zajmował się badaniami nad strategiami życiowymi robotników w Polsce po 1989 roku, analizował procesy rewitalizacji związków zawodowych w krajach Europy Środkowo-Wschodniej oraz doświadczenia młodych ludzi na rynku pracy w związku z rozwojem prekaryjnych form zatrudnienia w Polsce i w Niemczech.

Prof. Mrozowicki o swoim projekcie, motywacji do udziału w programie oraz planach po zakończeniu stypendium:
W czasie pobytu na stypendium realizować będę pilotażowe, polsko-amerykańskie badania porównawcze nad pracowniczymi sposobami radzenia sobie z nakładającymi się na siebie kryzysami społecznymi i gospodarczymi po wybuchu pandemii Covid-19 w 2020 r. Interesują mnie doświadczenia pracy pracowników niezbędnych, zatrudnionych na pierwszej linii w ochronie zdrowia, pomocy społecznej i logistyce. Przeprowadzone w Polsce badania pozwoliły na opisanie reakcji na wielokryzysy w kategoriach innowacji, kontroli, oporu i normalizacji. Badania porównawcze realizować będę w stanie Nowy Jork, z wykorzystaniem analogicznej metody badawczej (biograficznych wywiadów narracyjnych z pracownikami). Badania empiryczne, studia literaturowe i współpraca z zespołem prof. Virginii Doellgast z ILR School Cornell University pozwolą na porównanie doświadczeń pracowników niezbędnych w Polsce i USA i określenie źródeł pracowniczych innowacji, oporu i normalizacji w obliczu wielokryzysów w obu kontekstach.
Pobyt na stypendium Fulbrighta będzie rzadką okazją do zrozumienia zróżnicowanych klasowo, etnicznie i kulturowo światów pracy w USA i porównania ich z doświadczeniami pracowników niezbędnych w Polsce. Jestem przekonany, że wiedza zdobyta w trakcie badań porównawczych służyć może wzmacnianiu dialogu społecznego w zbiorowych stosunkach pracy w obu krajach i promowaniu „dobrych miejsc pracy”, opartych na partycypacji pracowniczej i oddolnych innowacjach społecznych. Podzielam przekonanie, zawarte w misji Programu Fulbrighta, że współpraca akademicka, wymiana wiedzy i doświadczeń pozwalają na umacnianie fundamentów demokracji w skali ponadnarodowej. Głos pracowników nie zawsze jest dobrze słyszalny w dyskusji na temat budowania odporności społecznej na wielorakie kryzysy i wzmacniania fundamentów demokracji. Mam nadzieję, że moje badania w USA, we współpracy z zespołem prof. Virginii Doellgast, wzmocnią obecność perspektywy pracowników w dyskusji publicznej i akademickiej.
Pobyt na stypendium Fulbrighta traktuję jako szansę na punkt zwrotny w mojej biografii akademickiej. Po zakończeniu stypendium chciałbym przygotować książkę na temat pracowniczych sposobów radzenia sobie z nakładającymi się na siebie kryzysami społeczno-gospodarczymi. Praca ma w moim zamierzeniu być istotnym elementem wniosku o awans naukowy i uzyskanie tytułu profesora. Zakładam, że monografia będzie dostępna dla szerszej publiczności i dla celów dydaktycznych, pozwalając na szersze upowszechnienie wyników badań polsko-amerykańskich. Planuję również kontynuację współpracy zarówno z zespołem prof. Doellgast, jak i organizacjami pracowniczymi, w tym związkami zawodowymi w USA i w Polsce w celu upowszechnienia wyników badań.