Nagroda im. Prof. Kazimierza Bassalika dla Biotechnologów!
Nagrodę główną im. Prof. Kazmierza Bassalika, przyznawaną corocznie przez Komitet Biologii Molekularnej Komórki Polskiej Akademii Nauk za najlepsze prace polskich naukowców z zakresu mikrobiologii, w tym roku otrzymał zespół badaczy z Wydziału Biotechnologii.
Nagrodzona praca dotyczy badań nad glebowymi bakteriami z rodzaju Streptomyces, znanymi szerzej jako producenci wielu substancji wykorzystywanych jako antybiotyki, leki przeciwnowotworowe, przeciwpasożytnicze oraz immunosupresanty. Dla naukowców z Zakładu Mikrobiologii Molekularnej bakterie Streptomyces są niezwykle ciekawym modelem badawczym także ze względu na sposób wzrostu oraz tworzenia zarodników, upodobniający je do prostych grzybów. Nagrodzona praca wpisuje się w nurt prowadzonych od dawna badań nad organizacją nietypowego dla bakterii liniowego chromosomu Streptomyces.
„Nasza praca wyjaśniła organizację liniowych chromosomów u bakterii. W badaniach wykorzystaliśmy nowatorską technikę chromosome conformation capture (3C), pozwalającą na obrazowanie przestrzennego ułożenia DNA w komórce i nigdy wcześniej niestosowaną dla Streptomyces. Dzięki tej metodzie, uzupełnionej badaniami biologii komórki, byliśmy w stanie prześledzić krok po kroku proces zmiany globalnej struktury chromosomów oraz zidentyfikować kluczowe dla tego zjawiska białka.” – mówi prof. Jakimowicz.
„Wyniki była na początku dla nas zaskakujące, gdyż tak globalne zmiany struktury chromosomów, przygotowujące DNA do synchronicznej segregacji i upakowania w zarodnikach, nie były dotąd opisywane u bakterii. W dużym uproszczeniu przypominają one zjawiska zachodzące w jądrach komórek eukariotycznych i są kolejną cechą upodabniającą rodzaj Streptomyces do organizmów eukariotycznych. Zagadką, którą będziemy chcieli wyjaśnić w najbliższym czasie, pozostaje, w jaki sposób procesy te są przez komórkę regulowane.” – dodaje dr Szafran.
Nagrodzona praca pt. „Spatial rearrangement of the Streptomyces venezuelae linear chromosome during sporogenic development” ukazała się na łamach prestiżowego czasopisma Nature Communications i jest efektem współpracy w ramach projektów HARMONIA oraz OPUS kierowanych przez dr. Marcina Szafrana oraz prof. dr hab. Dagmarę Jakimowicz.
Prof. dr hab. Dagmara Jakimowicz zatrudniona jest na Wydziale Biotechnologii, w Zakładzie Mikrobiologii Molekularnej od 2007 roku, wcześniej odbyła 4-letni staż naukowy w Wielkiej Brytanii, w ośrodku John Innes Centre (Norwich), znanym z badań genetyki i biologii Streptomyces. Kieruje projektem badawczym OPUS finansowanym przez Narodowe Centrum Nauki.
Dr Marcin Szafran jest adiunktem w Zakładzie Mikrobiologii Molekularnej na Wydziale Biotechnologii. Od początku jego ścieżka naukowa związana jest z Uniwersytetem Wrocławskim, z przerwami na odbycie staży w ośrodkach naukowych w Kanadzie, Francji oraz Wielkiej Brytanii. Aktualnie kieruje projektem badawczym SONATA finansowanym przez Narodowe Centrum Nauki.
