Nasi naukowcy w Polskiej Akademii Nauk
26 czerwca wybrano nowych członków rzeczywistych i członków korespondentów Polskiej Akademii Nauk. Wśród nich jest dwóch naukowców z Uniwersytetu Wrocławskiego, którzy dołączą do grona ponad 300 badaczek i badaczy wyróżniających się szczególnym dorobkiem naukowym oraz autorytetem w środowisku akademickim.
Gratulujemy prof. Maciejowi Karwowskiemu oraz prof. Marcinowi Stępniowi!
Prof. Maciej Karwowski jest jednym z niewielu profesorów nauk społecznych w dwóch naukowych dyscyplinach: pedagogice i psychologii. W centrum badań kandydata znajdują się kwestie twórczości, przede wszystkim możliwości rozpoznawania i wspierania potencjału twórczego dzieci, młodzieży i dorosłych.
Jest współautorem programów edukacyjnych i interwencyjnych (m.in. finansowany ze środków MNiSW program „Kompas kreatywności”) oraz narzędzi pomiarowych pozwalających badać ludzką kreatywność. Charakter nowatorski w skali światowej mają również studia teoretyczne i empiryczne pokazujące znaczenie przekonań na temat swoich możliwości twórczych dla podejmowania aktywności twórczej, podsumowane w monografii, która ukaże się w tym roku w Cambridge University Press (Creative Agency Unbound, wraz z R. Beghetto) oraz wielu artykułach naukowych publikowanych w najbardziej prestiżowych pismach naukowych.
Jest też pierwszym redaktorem monografii podsumowującej obecny stan wiedzy na temat regulacyjnej roli przekonań (Karwowski i Kaufman, red., 2017, Academic Press). Lista publikacji Macieja Karwowskiego obejmuje niemal 300 pozycji, które w znacznej mierze stanowią artykuły publikowane w najbardziej prestiżowych światowych czasopismach oraz wydawnictwach naukowych.
Publikacje profesora są też wysoko cenione przez środowisko; do tej pory były cytowane niemal 14 000 razy, co nie tylko stawia Macieja Karwowskiego wśród najczęściej cytowanych badaczy swojego pokolenia, ale również wśród 2% najczęściej cytowanych naukowców na świecie. Badania realizowane przez Macieja Karwowskiego są regularnie finansowane w ramach konkursów zewnętrznych, był on kierownikiem pięciu projektów badawczych finansowanych ze środków NCN lub MNiSW, a w siedmiu pełnił rolę wykonawcy lub opiekuna naukowego.
Imponujący jest także dorobek dydaktyczny i organizacyjny. Maciej Karwowski pełni funkcję redaktora naczelnego Journal of Creative Behavior – jako pierwszy i do tej pory jedyny redaktor spoza USA – najdłużej istniejącego (od 1967 roku) periodyku naukowego poświęconego twórczości. Jest również założycielem i współredaktorem wydawanego w trybie Open Access pisma „Creativity: Theories-Research-Applications”. Był promotorem ponad 150 prac magisterskich i 6 doktoratów. Recenzował dziewięć doktoratów (poza Polską, również w Holandii i Estonii), osiem habilitacji, cztery wnioski o profesurę (jeden na Yale University) oraz kilkanaście wniosków grantowych dla agencji z Francji, Szwajcarii, Izraela, Austrii, Belgii i Chile. Był recenzentem w sprawie nadanie doktoratu honoris causa (Anna Dymna, Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie). Wielokrotnie przewodniczył panelom Narodowego Centrum Nauki. Zasiada w radach redakcyjnych niemal wszystkich znaczących naukowych pism poświęconych twórczości (m.in. Psychology of Aesthetics, Creativity, and the Arts, Creativity Research Journal, Thinking Skills and Creativity i inne) oraz innych czasopism międzynarodowych i kilku serii książkowych wydawnictw międzynarodowych (Springer, Palgrave). Był jednym ze współredaktorów (section editor) monumentalnej Encyclopedia of Creativity wydanej przez Elsevier / Academic Press. Zaproszone wykłady wygłaszał na uniwersytetach w Stanach Zjednoczonych, Włoszech, Japonii, Niemczech i Szwajcarii, a na paryskiej Sorbonie przez wiele lat prowadził autorskie wykłady jako profesor wizytujący.
Jest przewodniczącym rady naukowej Instytutu Badań Edukacyjnych w Warszawie oraz Rady Dziedzinowej Nauk Społecznych, Humanistycznych i o Sztuce Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, członkiem Komitetu Psychologii PAN oraz rady naukowej Instytutu Psychologii PAN. W latach 2020-2023 był członkiem zarządu International Society for the Study of Creativity and Innovation (ISSCI), a 2023-2024 pochodzącym z wyboru przedstawicielem międzynarodowym Dywizji 10 (Psychology of Aesthetics, Creativity, and the Arts) Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego (APA).
Prof. Marcin Stępień tytuł naukowy profesora nauk chemicznych otrzymał 23 września 2017 roku. Jego habilitacja, uzyskana 16 grudnia 2010 roku na Uniwersytecie Wrocławskim, dotyczyła dziedziny nauk chemicznych, specjalności chemii organicznej, a praca habilitacyjna pt. Funkcjonalne porfirynoidy została uhonorowana Nagrodą Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Stopień doktora w tej samej dziedzinie, również zdobyty na Uniwersytecie Wrocławskim, uzyskał 8 lipca 2003 roku za rozprawę pt. Benziporfiryny – synteza, reaktywność i właściwości koordynacyjne, która także została nagrodzona.
Badania prowadzone przez prof. Stępnia znajdują się na pograniczu syntezy organicznej, chemii fizycznej i chemii teoretycznej. Jego innowacyjne prace zaowocowały syntezą unikalnych cząsteczek o niezwykłych właściwościach fizykochemicznych, takich jak aromatyczność, fluorescencja czy ekspresja chiralności. Dorobek naukowy profesora obejmuje 100 publikacji, cytowanych ponad 6900 razy (według Google Scholar, H-index 43). Wśród nich znajdują się prace w prestiżowych czasopismach, takich jak Angewandte Chemie, Journal of the American Chemical Society czy Nature Chemistry.
Prof. Stępień zdobył liczne granty badawcze, w tym finansowane przez Narodowe Centrum Nauki (m.in. SONATA BIS, pięciokrotnie OPUS, BEETHOVEN) oraz Fundację na rzecz Nauki Polskiej (HOMING, TEAM). Promotor siedmiu doktorów, jest liderem zespołu badawczego, który przyciąga młodych naukowców z całego świata. Od 2015 roku kieruje Zespołem Syntezy Organicznej, a od 2021 roku Zakładem Chemii Organicznej na Uniwersytecie Wrocławskim.
W uznaniu jego osiągnięć naukowych i wkładu w rozwój chemii organicznej, prof. Stępień został laureatem wielu nagród, w tym Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (2023), Nagrody Marii Skłodowskiej-Curie (2020) oraz Nagrody im. Wiktora Kołosa (2010). Jego międzynarodowe uznanie potwierdzają zaproszenia na prestiżowe wykłady, takie jak Liebig Lectureship (2018) oraz Zasshikai Lectureship (2019), a także członkostwo w radach redakcyjnych takich czasopism jak Angewandte Chemie, Journal of Physical Organic Chemistry i w radzie doradczej Chemistry – A European Journal.
Dorobek dydaktyczny i organizacyjny prof. Stępnia obejmuje również pełnienie kluczowych funkcji na Uniwersytecie Wrocławskim, takich jak Przewodniczący Rady Dyscypliny Naukowej Nauki Chemiczne oraz Prodziekan ds. badań naukowych. Jego działalność na rzecz środowiska naukowego oraz zaangażowanie w kształcenie młodych badaczy stanowią istotny wkład w rozwój polskiej nauki.
Oprac. Katarzyna Górowicz-Maćkiewicz
Data publikacji: 30.06.2025
Dodane przez: M.K.
