Nasza studentka fizyki napisała najlepszą pracę naukową!
Polskie Towarzystwo Fizyczne (oddział we Wrocławiu) ogłosiło zwycięzców drugiej edycji nagrody dla młodych naukowców za najlepszą pracę naukową z fizyki opublikowaną w roku 2023. Nagrodę główną (ex-aequo) zdobyła Agnieszka Jeżdżewska, studentka I roku studiów magisterskich na UWr.
Od dziecka lubiła… matematykę. – Rodzice zaszczepili we mnie pasję do niej, jednak mój brat, który odkąd pamiętam rozumiał, „widział” i „czuł” fizykę lepiej niż ktokolwiek inny, nauczył mnie jej, pokazując, że jest znacznie ciekawsza od matematyki. A później mój nauczyciel w liceum utwierdził mnie w tym przekonaniu – opowiada autorka jednej z najlepszych prac naukowych z fizyki opublikowanych w 2023 roku.
Już jako uczennica I LO w Oleśnicy była kilkakrotną laureatką Otwartego Międzyszkolnego Konkursu Fizycznego im. Bożeny Koronkiewicz. A teraz Zarząd Oddziału Wrocławskiego Polskiego Towarzystwa Fizycznego docenił jej naukową pasję. Nagrodę otrzymała ex aequo z dr. Mateuszem Dyksikiem z PWr.
– Na pierwszym roku studiów politechnicznych (2019) moim naukowym mentorem był dr Jacek Herbrych, pracowaliśmy razem przez cztery lata. Dr Herbrych jest teoretykiem w fizyce materii skondensowanej, robiliśmy różne projekty z tej dziedziny i zrozumiałam, że to moje miejsce w fizyce. Na Politechnice teoria ciała stałego ma bardzo silną grupę, więc chodziłam na wszystkie możliwe wykłady dr. Herbrycha i prof. Marcina Mierzejewskiego, które były fenomenalne – opowiada nasza naukowczyni.
Na Uniwersytet przeniosła się, kiedy zaliczyła na PWr wszystkie interesujące ją kursy z teorii wielu cząstek/ciała stałego. – I to była najlepsza decyzja w moim życiu – przyznaje. – Bo tu są naprawdę świetnie kursy (od prof. Sedrakjana nauczyłam się naprawdę OGROMU rzeczy), a dodatkowo jest masa innej fizyki, która jest świetnie wykładana i niesamowicie mi się podoba.
Praktyki odbywała w Pradze, gdzie pracowała w tematyce ciałostałowej z dr. Martinem Zondą. – Teraz pracuję z profesorem Erickiem Jeckelmannem z Hannoveru. I utwierdziłam się w przekonaniu, że chcę się tym zajmować w przyszłości.
Doktorat planuje za granicą. – A w dalszej perspektywie chciałabym wrócić i postarać się o posadę na UWr – mówi. – Bardzo dużo zawdzięczam Uniwersytetowi i uważam, że nasz Wydział Fizyki i Astronomii jest niesamowity.
Czego dotyczy nagrodzona praca Agnieszki Jażdżewskiej i wcześniej wspomnianych dr. Jacka Herbrycha, prof. Marcina Mierzejewskiego oraz dr. Maksymiliana Środy, prof. Albero Nocery, prof. Gonzalo Alvareza i prof. Elbio Dagotto?
Studentka wyjaśnia: – Stany brzegowe Haldane’a o połówkowym spinie S=1/2 realizowane w antyferromagnetycznym modelu Heisenberga o spinie S=1, są jednym z najbardziej znanych efektów topologicznych w silnie skorelowanych układach kwantowych. Niemniej jednak, ten model spinowy nie był analizowany pod kątem ogólniejszej perspektywy – silnie oddziałujących elektronów, w których model Heisenberga jest “tylko” niskoenergetycznym opisem fizyki.
W swojej pracy naukowcy przedstawili analizę powstawania fazy Haldane’a w układzie oddziałujących elektronów – dwupasmowym modelu Hubbarda – przy wzroście siły oddziaływania między elektronami (tj. oddziaływania Kulombowskiego i oddziaływania Hunda). Pokazali, że oddziaływania nie tylko powodują powstawanie momentów magnetycznych (zlokalizowanych spinów), ale również prowadzą do powstania topologicznie nietrywialnego fermionowego stanu. W szczególności, przy wzroście siły odpychania Hubbarda i wymiany Hunda, zauważyli wyraźny punkt krytyczny między topologicznie trywialnymi i nietrywialnymi stanami podstawowymi. – Co ciekawe, takie zachowanie pojawia się już przy stosunkowo niskich wartościach oddziaływania U, tj., w rejonie, w którym momenty magnetyczne nie są jeszcze dobrze rozwinięte i system nie może być opisany modelem Heisenberga – tłumaczy Agnieszka Jeżdżewska.
Oprac. Katarzyna Górowicz-Maćkiewicz
