Takie historyczne rekonstrukcje tylko na UWr
Środowy wieczór. Prosektorium. Gdzie jak nie tu najlepiej można poznać anatomię?
Nasi studenci i doktoranci przy blasku świec uczestniczyli w specjalnych warsztatach edukacyjnych poświęconych historii anatomii. W prosektorium na Uniwersytecie Przyrodniczym mieli możliwość rzeczywistego partycypowania w próbie odtworzenia nowożytnej lekcji anatomii zwierzęcej.
Warsztaty poprzedził wykład o historii anatomii dr Katarzyny Pękackiej-Falkowskiej z Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu.
Sekcja zwierzęcia. Ale dlaczego przy świecach? – Inaczej widzimy kolory w świetle jarzeniówki, a inaczej w blasku świecy. Słaba widoczność ale i odmienne techniki oraz narzędzia i zupełnie inny stan wiedzy sprawiały, że ówczesne postrzeganie obserwowanych fenomenów było znacząco odmienne od naszego – mówi dr Jakub Węglorz, historyk z UWr.
Ogromne znaczenie umiejętności praktycznych w dawnej chirurgii ograniczało możliwość teoretycznego opisu prowadzonych zabiegów i dostępnej wiedzy.
– Nauczanie chirurgii odbywało się w warunkach, które z naszej perspektywy są trudne do wyobrażenia – mówi dr Węglorz. – Dlatego w celu poznania i zrozumienia dawnego lecznictwa w jego rzeczywistym kształcie niezbędne jest podejmowanie działań o charakterze rekonstrukcyjnym.
Słabe oświetlenie dla wprawnych rąk prof. Piotra Kuropki, dr Anny Lipińskiej oraz asystujących im studentów weterynarii nie miało, na pierwszy rzut oka dużego znaczenia. Chociaż zazwyczaj, w wielu przypadkach kolor, a właściwie odcienie czerwieni odgrywają przy sekcji kluczowe znaczenie. Dla nich, z punktu widzenia fachowca w zakresie anatomii zwierzęcej, było to również ciekawe naukowo doświadczenie.
Doświadczanie warunków w jakich pracowali nowożytni chirurdzy w zestawieniu z dawnym stanem wiedzy i zakresem podejmowanych czynności pozwala zaobserwować ciało i jego sekrety na podobnej płaszczyźnie, co uczeni w przeszłości.
W trakcie warsztatów podjęto próbę ukazania dawnych metod preparatywnych oraz tworzenia edukacyjnych preparatów anatomicznych z wosku pszczelego. Dzięki współpracy z dr Danutą Raj z Zakładu Farmakognozji i Leku Roślinnego z Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu udało się wykorzystać naturalne barwniki dla uzyskania wosków o kolorach odpowiadających dawnym preparatom.
– Tego rodzaju inicjatywy pokazują potrzebę podejścia interdyscyplinarnego i konieczność współpracy między badaczami zajmującymi się pozornie różnymi dziedzinami nauki – uważa dr Węglorz. – W ten sposób uczestnicy poszerzają swoje horyzonty myślowe, nabywają praktycznych umiejętności, które będą pomocne w dalszych badaniach naukowych – dodaje.
Zrealizowane warsztaty były okazją do włączenia studentów w prowadzone badania i przedstawienia im odtwarzanej cząstki minionej rzeczywistości. Oprócz popularyzacji wiedzy o dawnym lecznictwie była to też okazja do zaangażowania studentów w najnowsze techniki badawcze i współuczestniczenie w projekcie naukowym prowadzonym przez uznanych badaczy.
To kolejny ale nie ostatni naukowy eksperyment naszych badaczy. Poprzedni dotyczył odtworzenia dawnego leku (https://uwr.edu.pl/dotknac-przeszlosc-rzecz-o-historycznych-rekonstrukcjach/) .
O kolejnych niesamowitych warsztatach więcej już niebawem.
Warsztaty edukacyjne poświęcone historii anatomii, finansowane były przez UWr w ramach konkursu projakościowego, w ramach inicjatyw edukacyjnych skierowanych do studentów o charakterze ponadprogramowym.
Warsztaty prowadzili:
dr hab. prof. UP Piotr Kuropka (Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu)
dr Anna Lipińska (Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu)
dr Katarzyna Pękacka-Falkowska (Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu)
dr Danuta Raj (Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu)
dr Jakub Węglorz (Uniwersytet Wrocławski)
Zdjęcia: Dominika Hull-Bruska
Oprac. Katarzyna Górowicz-Maćkiewicz, Jakub Węglorz
