
Tydzień Kobiet na UWr – doktorantka Wioleta Porębna
Kończąc tydzień, podczas którego prezentowaliśmy naszej społeczności kobiety – naukowczynie, badaczki, profesorki, doktorki, doktorantki Uniwersytetu Wrocławskiego, dzisiaj pokazujemy doktorantkę Wioletę Porębną z Zakładu Geomorfologii Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego. Czy praca terenowa w zawodzie geografki jest ciężka dla kobiety? Jak godzi pracę na uczelni z byciem młodą mamą? Zapraszamy do zapoznania się z krótką rozmową!
Maria Kozan: Czy praca terenowa w Pani zawodzie jest ciężka dla kobiety? Czy jest to świat raczej męski, a może w ogóle więcej kobiet zajmuje się geomorfologią i podobnymi dziedzinami?
Wioleta Porębna: Trudno mi wypowiadać się w imieniu wszystkich kobiet pracujących w zawodzie geografa, jednak doświadczenia zdobyte podczas pracy na UWr pozwalają zaprzeczyć temu jakoby prace terenowe były jedynie męską domeną. W zakładzie (Zakład Geomorfologii) i instytucie (Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego) mnożyć można przykłady kobiet, które w ramach swoich obowiązków pracują w terenie. Oczywiście, należy mieć na uwadze, że ten typ działalności naukowej często wymaga pewnych predyspozycji fizycznych i psychicznych, jako że dźwigamy ciężki sprzęt, przedzieramy się w trudnodostępnym terenie, często bez względu na warunki pogodowe. Cechy, które na to pozwalają nie są związane z płcią. Trzeba jednak przyznać, że dźwiganie 30 kg agregatu prądotwórczego nigdy dotąd nie spadło na moje barki, to zadanie brali na siebie panowie, jednak 15 kg przewodów i elektrod to moje zwyczajne obciążenie w trakcie badań elektrooporowych gruntu z dr. hab. Markiem Kasprzakiem.
MK: Dlaczego akurat zdecydowała się Pani na tereny sudeckie, Dolnego Śląska czy ziemi kłodzkiej?
WP: Z Dolnym Śląskiem jestem związana naukowo i prywatnie. Zdecydowanie mogę powiedzieć, że mam do tego skrawka świata emocjonalny, ciepły stosunek. Tutaj studiowałam, tutaj się doktoryzuję, z ziemi kłodzkiej pochodzi moja rodzina, a w Górach Stołowych spędzałam zimy i lata, m.in. pracując w malowniczo położonym Schronisku Na Szczelińcu. Ta miłość do obszarów piaskowcowych zaowocowała realizacją badań pod kierunkiem prof. dr. hab. Piotra Migonia. Praca ta pozwala na pełne wykorzystanie moich umiejętności z zakresu analiz przestrzennych z wykorzystaniem narzędzi GIS, kartowania terenowego oraz pozwala mi na samodzielną i zespołową pracę naukowo-badawczą. Skomplikowana rzeźba obszarów piaskowcowych stanowi idealne pole badawcze do tego typu działalności.
MK: Jakie ma Pani doświadczenia po odbytych stażach zagranicą? Czego nauczyła się Pani na międzynarodowych uczelniach?
WP: Staże to intensywny czas pracy naukowej. Darzę je szczególną sympatią, tym większą, że w moim przypadku wyjazdy zagraniczne każdorazowo wiązały się z pracą w terenie. Zalet takich pobytów jest wiele. Przede wszystkim czasowo stajemy się członkami nowego zespołu, poznajemy nowych mentorów i współpracowników, a dzięki spotkaniu na żywo te relacje umacniają się i pozostają w naszej karierze naukowej na zawsze. Dzięki zmianie środowiska pracy zyskujemy nowe spojrzenie na problem naukowy, którym zajmujemy się na co dzień, poznajemy nowe narzędzia, programy, techniki i sprzęt. Jestem przekonana, że udział w stażach zagranicznych to silny stymulant rozwoju w pracy naukowej.
MK: Jaką radę ma Pani dla kobiet, które chciałyby wkroczyć w świat nauki?
WP: Śmiało! Drzwi są otwarte szeroko, jak nigdy dotąd.
MK: Jak godzisz pracę na uczelni z byciem młodą mamą?
WP: Nie godzę. [śmiech] Macierzyństwo w moim wydaniu dalekie jest od romantycznego obrazu pracującej „matki Polki”, zręcznie balansującej pomiędzy życiem zawodowym i prywatnym. Każda matka w szczycie sezonu infekcyjnego powie wam, że ta sztuka to bardziej przeciąganie liny. Z nierównym przeciwnikiem. W błocie. [śmiech] Moje dziecko jest częstym bywalcem Gmachu Głównego UWr, towarzyszy mi w spotkaniach, bywa na zajęciach. Godzenie tych dwóch światów jest trudne ale nie jest niemożliwe. „Spodziewaj się niespodziewanego” to nasze motto i ono napawa mnie optymizmem.

Wioleta Porębna – doktorantka w Zakładzie Geomorfologii Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego, laureatka stypendium im. Alfreda Jahna za wybitne osiągnięcia naukowe w dziedzinie Nauk o Ziemi i środowisku, kierowniczka, wykonawczyni i stypendystka grantów finansowanych przez Narodowe Centrum Nauki, współautorka artykułów z listy A MEiN, członkini Stowarzyszenia Geomorfologów Polskich i Sekcji Pseudokrasowej Międzynarodowej Unii Speleologicznej, współorganizatorka Warsztatów Młodych Geomorfologów. Odbyła staż w Instytucie Struktury i Mechaniki Skał Czeskiej Akademii Nauk w Pradze. Uczestniczyła w międzynarodowych warsztatach m.in. w Padwie (Włochy) i Windsorze (Wielka Brytania).
W pracy badawczej poświęca się wyjaśnieniu genezy i uwarunkowań sieci dolinnej na obszarach piaskowcowych średniogórza Europy, za przykłady biorąc obszary z terenów Polski, Czech i Niemiec. Dużą część jej badań stanowią wymagające prace terenowe, które są uzupełnieniem kameralnych studiów nad skomplikowaną rzeźbą piaskowcową.
Aktualnie kieruje własnym projektem zorientowanym na analizę sieci dolinnej w obszarach piaskowcowych, finansowanym w ramach konkursu PRELUDIUM Narodowego Centrum Nauki.
Prywatnie mama, fotografka i odtwórczyni historyczna.
Linki:
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-2838-2237
Google Scholar: https://scholar.google.com/citations?user=7qg9StIAAAAJ&hl=pl
Research Gate: https://www.researchgate.net/profile/Wioleta-Porebna-2
Twitter: https://twitter.com/WioletaPorebna
Linki do opublikowanych artykułów w czasopismach punktowanych:
2022 – Geomorphology: https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0169555X22002094?via%3Dihub
2021 – Springer – World Geomorphological Landscapes: https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-030-89293-7_18
2020 – Geomorphology: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0169555X20302804?via%3Dihub
2019 – Engineering Geology: https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0013795218319161?via%3Dihub
2019 – Przegląd Geologiczny: https://www.pgi.gov.pl/oferta-inst/wydawnictwa/czasopisma/przeglad-geologiczny/11792-przeglad-geologiczny-2019-10-tom-67.html
Projekty naukowe realizowane na UWr:
- w roli kierowniczki:
2022–obecnie
PRELUDIUM-20 Narodowe Centrum Nauki, Nr rejestracyjny: 2021/41/N/ST10/00598, kierowniczka projektu: mgr Wioleta Anna Porębna
Tytuł: Evolution and controls of valley network in sandstone areas of the Sudetes and adjacent regions – combined field-based and geomorphometric approach (Rozwój i uwarunkowania sieci dolinnej w obszarach piaskowcowych Sudetów i regionów przyległych w świetle badań terenowych i analizy geomorfometrycznej)
- w roli wykonawczyni:
2022 – obecnie
SONATA-16 Narodowe Centrum Nauki, Nr rejestracyjny: 2020/39/D/ST10/00861, kierownik projektu: dr Filip Duszyński
Tytuł: Q-MESA Mechanisms of Evolution of Sandstone Areas, Central and Western Europe (Q-MESA | Mechanizmy Ewolucji Obszarów Piaskowcowych, Centralna i Zachodnia Europa)
- w roli stypendystki:
2023 – obecnie
OPUS-20 Narodowe Centrum Nauki, Nr rejestracyjny: 2020/39/B/HS3/02262, kierownik projektu: dr Daniel Wojtucki
Tytuł: Legal archeology of Silesia and the Kłodzko region (13.th-18.th centuries) (Archeologia prawna Śląska i ziemi kłodzkiej (XIII-XVIII wiek))