Tydzień Kobiet na UWr – dr Magdalena Matkowska-Jerzyk
Z okazji przypadającego w tym tygodniu Dnia Kobiet postanowiliśmy przedstawić naszej społeczności kobiety – naukowczynie, badaczki, profesorki, doktorki, doktorantki, które na co dzień w swoich laboratoriach i pracowniach w Zakładach, Instytutach, na Wydziałach prowadzą badania naukowe, zajęcia dydaktyczne i są niezwykle ważną częścią naszej akademickiej społeczności. Dzisiaj przedstawiamy dr Magdalenę Matkowską-Jerzyk z Zakładu Bohemistyki Uniwersytetu Wrocławskiego. Czym dr Matkowska-Jerzyk zajmuje się na uczelni, jakie są jej zainteresowania w wolnym czasie i jakie ma rady dla młodych naukowczyń, które dopiero wkraczają do świata nauki. Polecamy film!
Dr Magdalena Matkowska-Jerzyk – językoznawczyni, bohemistka i dziennikarka. Swoje zainteresowania naukowe koncentruje obecnie na zagadnieniach językowych związanych z działalnością firmy Bat’a w Czechosłowacji i Czechach. Jest także autorką tłumaczeń audiowizualnych ponad stu programów telewizyjnych i filmów dokumentalnych dla telewizji polskiej i czeskiej. Od kilkunastu lat działa aktywnie m.in. jako ambasadorka współpracy między Polską a Czechami, współtwórczyni międzynarodowych projektów transgranicznych w ramach programu Interreg VA. Laureatka konkursu Miniatura 6 zorganizowanego przez Narodowe Centrum Nauki w roku 2022, laureatka Stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na rok 2023.
Podczas rozmowy dr Magdalena Matkowska-Jerzyk opowiedziała nam, skąd jej zainteresowanie Tomaszem Batą- czeskim przedsiębiorcą, założycielem firmy Bata.
– Jako bohemistka – językoznawczyni pracująca na Uniwersytecie Wrocławskim nigdy nie przypuszczałam, że będę zajmować się właśnie firmą Bata i butami firmy Bata, które wcześniej były moją pasją. Miłością do Baty zaraził mnie mój dziadek, który mieszkał we Lwowie i który opowiadał mi, że jednym z najpiękniejszych wspomnień ze Lwowa jest to, że chodził do sklepu Bata ze swoją mamą i tam pani sprzedawczyni ubierała mu na nóżkę buciki Bata.
Dr Matkowska ostatnio była w Zlinie, który Tomasz Bata rozsławił na cały świat.
– W historii Tomasza Baty jestem zakochana. Ostatnio udało mi się pojechać do Zlina i dzięki temu, że jestem laureatką konkursu Miniatura 6 finansowanego i organizowanego przez Narodowe Centrum Nauki, mogę zajmować się zagadnieniami językowymi związanymi z działalnością firmy Bata zarówno w Czechosłowacji, jak i później już w wolnych Czechach. I te zagadnienia językowe, są dziś naprawdę na wagę złota, zwłaszcza dla mieszkańców Zlina, ale też dla Fundacji imienia Tomasza Baty, która z powodzeniem działa właśnie w Zlinie i wspiera wszelkiego rodzaju inicjatywy związane z Tomaszem Batą.
Działalność badawcza to nie jedyna aktywność dr Magdaleny Matkowskiej-Jerzyk, choć wszystkie łączy jedno – miłość do języka czeskiego.
– Poza działalnością językoznawczą zajmuję się też od wielu, wielu lat działalnością dziennikarską, bo jestem też absolwentką dziennikarstwa na Uniwersytecie Wrocławskim. Jestem współautorką programów telewizyjnych, dokumentów, które emitowane są w telewizji czeskiej i polskiej. Są to dokumenty, które dotyczą polsko-czeskiego pogranicza. Jestem także ambasadorką współpracy polsko-czeskiej, która to (współpraca), moim zdaniem, ma teraz swój naprawdę najlepszy okres. Jestem też tłumaczem języka czeskiego, przetłumaczyłam ponad 100 programów telewizyjnych czy dokumentów. Współpracuję od lat z telewizjami po obu stronach granicy, ale też to moje doświadczenie przekazuję studentom, co uwielbiam, prowadzę zajęcia z przekładu audiowizualnego, warsztaty przekładowe, prowadzę też zajęcia związane z zagadnieniami, które dotyczą programu współpracy transgranicznej. Wiem, że studenci są zachwyceni zajęciami praktycznymi, bo ja w swojej pracy dydaktycznej staram się przede wszystkim przekazywać studentom tę wiedzę, którą mnie udało się zdobyć przez ostatnie 20 lat jako tłumaczce. Ale rzeczywiście to jest wiedza, której, tak myślę, nigdzie nie znajdą i o tym nie przeczytają w żadnym podręczniku. Staram się też podczas prowadzenia seminariów magisterskich, seminariów licencjackich kłaść bardzo duży nacisk na to, żeby to studenci mogli sami wybrać sobie ścieżkę, to znaczy, żeby sami wymyślili, jaki temat ich interesuje i po prostu tym tematem się zająć. W ramach kolejnej pasji zajęłam się też fenomenem Henryka Sienkiewicza na terenie Czech i okazało się, że był to strzał w dziesiątkę, bo na ten projekt twórczy otrzymałam od Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego stypendium na cały 2023 rok i w ramach niego tworzę scenariusz dotyczący właśnie fenomenu Henryka Sienkiewicza u naszych sąsiadów. W Czechach w każdej księgarni można spotkać dzieła Henryka Sienkiewicza. Mówi się także, że wszystkie jego książki były przetłumaczone na język czeski przynajmniej dwukrotnie.
– Jeśli chodzi o rady dla młodych naukowczyń, to myślę, że pan Tomasz Bata na pewno by się na mnie obraził, gdybym nie przekazała, że on 100 lat temu stworzył dziesięć przykazań dla kobiet. Pewnie teraz niektóre panie się zdenerwują, że są to jakieś przestarzałe brednie, ale ja myślę, że każda z nas może je zinterpretować na własny sposób. Poza tym są po czesku, więc każdy może przetłumaczyć jak chce.
