Logo Uczelnia Badawcza
Logo Arqus
Logo Unii Europejskiej
sala
sala

Jak spełniają się marzenia, czyli konserwacji Auli ciąg dalszy

We wtorek 23 stycznia w towarzystwie przedstawicieli władz miejskich i samorządowych zaprezentowano efekt kolejnego etapu prac konserwatorskich prowadzonych w Auli Leopoldyńskiej UWr.  – Mimo że na tym świecie marzenia rzadko się spełniają, to moje się ziściło – mówi z entuzjazmem prof. Adam Jezierski, rektor Uniwersytetu Wrocławskiego, dodając, że Aula Leopoldyńska jest depozytem przekazanym przez poprzednie pokolenia.

Kompleksowa konserwacja Auli Leopoldyńskiej jest projektem wieloetapowym i rozłożonym w czasie, zarówno ze względów technologicznych i organizacyjnych, jak i finansowych. Całkowity koszt szacowany jest na ok. 9 mln zł. Przeprowadzone w ostatnich latach prace, które objęły swym zakresem jedną trzecią prac, pochłonęły ok. 4 mln zł.

Dokładnie 10 lat temu, w 2008 r. z myślą o konieczności rozpoczęcia prac konserwatorskich, podjęto decyzję o przystąpieniu do prac badawczych, które miały określić m.in. rzeczywisty stan stropu Auli, stan konstrukcji empory muzycznej oraz stan wystroju Auli. Efektem prac kilkudziesięcioosobowego zespołu uczonych i ekspertów różnych specjalności był „Raport końcowy prac badawczych”. To 8-tomowe opracowanie stało się podstawą do zaplanowania dalszych działań. W kolejnych latach Uniwersytet zlecał wykonanie różnych ekspertyz i opracowanie projektów wykonawczych. Wszystkie te prace pochłonęły ok. 1 mln zł i zostały pokryte ze środków własnych uczelni.

Efektem prac kilkudziesięcioosobowego zespołu uczonych i ekspertów różnych specjalności był „Raport końcowy prac badawczych”

Kompleksowa konserwacja Auli Leopoldyńskiej jest projektem wieloetapowym i rozłożonym w czasie, zarówno ze względów technologicznych i organizacyjnych, jak i finansowych. Całkowity koszt szacowany jest na ok. 9 mln zł. Przeprowadzone w ostatnich latach prace, które objęły swym zakresem jedną trzecią prac, pochłonęły ok. 4 mln zł.

Dokładnie 10 lat temu, w 2008 r. z myślą o konieczności rozpoczęcia prac konserwatorskich, podjęto decyzję o przystąpieniu do prac badawczych, które miały określić m.in. rzeczywisty stan stropu Auli, stan konstrukcji empory muzycznej oraz stan wystroju Auli. Efektem prac kilkudziesięcioosobowego zespołu uczonych i ekspertów różnych specjalności był „Raport końcowy prac badawczych”. To 8-tomowe opracowanie stało się podstawą do zaplanowania dalszych działań. W kolejnych latach Uniwersytet zlecał wykonanie różnych ekspertyz i opracowanie projektów wykonawczych. Wszystkie te prace pochłonęły ok. 1 mln zł i zostały pokryte ze środków własnych uczelni.

aula
Empora po renowacji. Fot. Dominika Hull/UWr CC BY-NC 2.0

Rozpoczęcie i prowadzenie prac remontowych i konserwatorskich w Auli Leopoldyńskiej nie byłoby możliwe bez wsparcia instytucji zewnętrznych. Najpilniejszym zadaniem było wzmocnienie stropu Auli, a przystąpienie do prac umożliwiła pierwsza blisko milionowa dotacja przyznana w 2015 r. przez gminę Wrocław ze środków pozostających w dyspozycji miejskiego konserwatora zabytków we Wrocławiu.

W trakcie prac prowadzonych od czerwca do grudnia 2015 r. od strony Audytorium Comicum, wykonano niezależną konstrukcję stropu, dzięki której na sklepienie pozorne, będące stelażem malowideł w Auli Leopoldyńskiej, nie są przenoszone obciążenia. Pozwoliło to też na zminimalizowanie drgań destrukcyjnie wpływających na wystrój Auli.

Prace najbardziej spektakularne rozpoczęły się w 2016 r. Ponownie z pomocą przyszła gmina Wrocław, po raz kolejny udzielając blisko milionowej dotacji, tym razem na kompleksową konserwację podium.

Prace przeprowadzone w ekspresowym tempie, od lipca do grudnia 2016 r., obejmowały malarstwo monumentalne sklepienia i ścian, rzeźby, sztukaterie, okładziny z barwnej marmoryzacji stiukowej, elementy snycerskie, meble oraz podest podium. w trakcie prac Aula była dostępna dla zwiedzających, a przez fakt, że można było z bliska przyglądać się pracy konserwatorów, w 2016 r. Aulę odwiedziło ponad 140 tys. turystów. Dla porównania: w roku 2015 r. było to ponad 100 tys.

Konserwatorzy nie mieli czasu na odpoczynek, gdyż w lipcu 2017 r. przystąpiono do kolejnych etapów.

Po zakończeniu prac przy podium, w 2017 r. nadszedł czas na emporę muzyczną. W tej części Auli prace były prowadzone w trzech etapach. I etap prac konserwatorskich trwał od końca lutego do czerwca i obejmował renowację drewnianej balustrady wraz ze stojącym na niej popiersiem oraz trzy wnęki okienne w obrębie empory (dwie od strony Odry i jedną od strony pl. Uniwersyteckiego). Przeprowadzenie tych prac było możliwe dzięki staraniom prof. Rudolfa Lenza – filologa, historyka, profesora Uniwersytetu Philipsa w Marburgu, doktora honoris causa UWr, który od wielu lat jest zaangażowany w restaurację zabytków na Dolnym Śląsku i niestrudzenie zabiega o środki finansowe w niemieckich instytucjach rządowych i pozarządowych. Dzięki wstawiennictwu prof. Lenza ten etap prac w Auli został sfinansowany ze środków pełnomocnika rządu federalnego Niemiec ds. kultury i mediów i pochłonął blisko 200 tys. zł.

Konserwatorzy nie mieli czasu na odpoczynek, gdyż w lipcu 2017 r. przystąpiono do kolejnych etapów. Przeprowadzenie prac konserwatorskich obejmujących sklepienie ponad balkonem, figury atlantów wraz z pilastrami oraz ostatnią wnękę okienną w obrębie empory było możliwe dzięki blisko milionowej dotacji, której na ten cel Fundacji dla UWr udzieliła ponownie gmina Wrocław.

sala
Konferencja prasowa 23.01.2018 r. Przemawia prof. Adam Jezierski, rektor UWr. Fot. Dominika Hull/UWr CC BY-NC 2.0

Równolegle trwał III etap prac, polegający na konserwacji, remoncie i wzmocnieniu konstrukcji balkonu. Prace zostały w znacznej części sfinansowane z budżetu samorządu województwa dolnośląskiego, który przeznaczył na ten cel 100 tys. zł. Kolejne 40 tys. zł uczelnia dołożyła ze środków własnych.

Generalnym wykonawcą prac konserwatorskich w Auli była firma ANTIQA Pracownia Konserwacji Dzieł Sztuki Wit Podczerwiński z Myślenic i przede wszystkim dzięki ogromnemu zaangażowaniu konserwatorów dzieł sztuki udało się już częściowo przywrócić Auli dawny blask.

– Aula to miejsce, które powinno świecić najjaśniejszym blaskiem – mówił Jerzy Michalak, członek zarządu województwa dolnośląskiego, dodając, że władze samorządowe cieszą się, że mogły wspomóc konserwację Auli. – To jest zobowiązanie, ale też honor i przywilej, abyśmy renowację tej kolejnej części mogli wesprzeć – dodał.

aula
Konferencja prasowa 23.01.2018 r. Przemawia Jerzy Michalak, członek zarządu województwa dolnośląskiego. Fot. Dominika Hull/UWr CC BY-NC 2.0
aula
Konferencja prasowa 23.01.2018 r. Przemawia Adam Grehl, wiceprezydent Wrocławia. Fot. Dominika Hull/UWr CC BY-NC 2.0
kobieta w auli
Konferencja prasowa 23.01.2018 r. Przemawia Agata Chmielowska, miejska konserwator zabytków we Wrocławiu. Fot. Dominika Hull/UWr CC BY-NC 2.0

Czy to jest tylko Aula Uniwersytetu? Nie, to jest serce akademickiego Wrocławia

– Czy to jest tylko Aula Uniwersytetu? Nie, to jest serce akademickiego Wrocławia – mówił Adam Grehl, wiceprezydent Wrocławia dodając, że Uniwersytet Wrocławski to największy beneficjent funduszy miejskich pod względem środków przeznaczone na ratowanie zabytków. Prezydent przyznał, że im więcej pojawiało się we Wrocławiu odnowionych, historycznych obiektów wokół Uniwersytetu, tym większym wyrzutem sumienia był stan Auli Leopoldyńskiej. – Potrafiliśmy przełamać impas, szukając rozwiązań. Nie ma większej radości, jak zobaczyć efekty prac konserwatorskich – dodawał, nawiązując do ubiegłych lat, kiedy po długich pracach przygotowawczych udało się przystąpić do działania. Prezydent złożył też deklarację: – Na wsparcie miasta można liczyć. Nie trzymajmy się w niepewności – dodał na zakończenie, informując w ten sposób, że Fundacja dla UWr otrzyma w tym roku wnioskowaną dotację, dzięki której będą mogły rozpocząć się prace w części audytorium. Prezydent pochwalił też nowy serwis internetowy, dedykowany pracom w Auli. Dodał, że to niezwykle ważne, by utrwalać dla kolejnych pokoleń takie rzeczy, zbierać ciekawostki i interesujące świadectwa.

Agata Chmielowska, miejska konserwator zabytków we Wrocławiu, z uznaniem mówiła o pracy zespołów konserwatorskich, które pracowały przy konserwacji empory, w rok wcześniej przy podium. – Osiągnęły doskonałą jakość. Jestem dumna, że to zadanie jest zrealizowane tak dobrze […]. Mamy szczęście, że nad tym obiektem pracuje grupa doskonałych konserwatorów. Efekty ich pracy są wybitne – mówiła Chmielowska, dodając, że ekipa konserwatorska, pochodzącą w większości z Krakowa, mogłaby częściej pracować we Wrocławiu, bo współpraca z nimi jest na najwyższym poziomie. Podsumowując projekt kompleksowej konserwacji Auli, miejska konserwator powiedziała: – To jest wydarzenie, które zapisze się w historii konserwatorstwa Wrocławia.

aula
Konferencja prasowa 23.01.2018 r. Fot. Dominika Hull/UWr CC BY-NC 2.0

W zgodnej opinii konserwatorów dzieł sztuki, projekt kompleksowej konserwacji Auli jest jednym z najciekawszych wyzwań konserwatorskich początku XXI wieku.

W roku 2018 r. Uniwersytet chciałby zrealizować trzy zadania. Ze środków własnych uczelnia pokryje koszt konserwacji i modernizacji okien. Do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego został złożony wniosek na sfinansowanie prac restauracyjno-konserwatorskich polichromii 10 nisz okiennych w obrębie audytorium oraz ścian, podniebia i historycznego wyposażenia pod balkonem. Ponadto Fundacja dla Uniwersytetu Wrocławskiego ubiega się o dotację gminy Wrocław, z której mogłyby zostać sfinansowane prace restauracyjno-konserwatorskie przy lożach profesorskich w części audytoryjnej. Jak zadeklarował obecny na wtorkowej konferencji prasowej wiceprezydent Wrocławia Adam Grehl, miasto ponownie nie odmówi pomocy i po raz kolejny wesprze finansowo konserwację Auli.

W zgodnej opinii konserwatorów dzieł sztuki, projekt kompleksowej konserwacji Auli jest jednym z najciekawszych wyzwań konserwatorskich początku XXI wieku. Z tego względu uruchomiona została specjalna strona internetowa poświęcona temu projektowi.

Konserwacja Auli Leopoldyńskiej

Kamilla Jasińska

Projekt „Zintegrowany Program Rozwoju Uniwersytetu Wrocławskiego 2018-2022” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej z Europejskiego Funduszu Społecznego

logo Fundusze Europejskie
flaga Rzeczypospolitej Polski
logo Unii Europejskiej - europejski fundusz społeczny
NEWSLETTER
E-mail
Polityka cookies i prywatności

Strona internetowa używa plików cookies (tzw. ciasteczka) w celu niezbędnym do prawidłowego działania serwisu, dostosowania strony do indywidualnych preferencji użytkownika oraz statystyk. Wyłączenie zapisywania plików cookies jest możliwe w ustawieniach każdej przeglądarki internetowej, dzięki czemu nie będą zbierane żadne informacje. Jeżeli nie wyrażasz zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies należy opuścić stronę.

Przechodzę do polityki prywatności
Return