Tom XVII – Poznanie, Kosmos, cywilizacja
Tom zawiera wykłady i wprowadzenia do dyskusji, prezentowane na interdyscyplinarnym seminarium Studium Generale im. Profesora Jana Mozrzymasa w roku akademickim 2011/2012. Tematyka wykładów obejmowała zagadnienia związane z procesem poznania, Kosmosem i problemami cywilizacji.
Pierwsza część obejmuje zagadnienia związane z procesem poznania. Od czasów Galileusza, Newtona, Keplera poznanie przyrody, struktur występujących w różnych skalach, praw rządzących dynamiką ciał i układów odbywa się poprzez obserwacje doświadczalne. Człowiek od początku swych dziejów zadawał pytania egzystencjalne, a odpowiedzi na wiele tych pytań opierają się na wierze, nie ma zatem możliwości ich doświadczalnego sprawdzenia.
Druga część tomu poświęcona jest zagadnieniom Kosmosu, historii powstania mgławic, ciemnej materii i energii oraz dominującym składnikom Wszechświata. Opisane są również pierwsze obserwacje astronomiczne dokonywane w czasach starożytnych, które znalazły oddźwięk w poezji i prozie tamtego okresu.
Cześć trzecia obejmuje wybrane zagadnienia związane z cywilizacją. Przedstawione zostały obszary Polski, na których występuje gaz łupkowy oraz omówiono możliwości jego eksploatacji. Podjęto polemikę w związku ze stosowaną metodą GMO. Przeanalizowane zostały argumenty „za” i „przeciw” jej stosowania. Pokazano możliwości chirurgii XXI wieku, spowalniania procesu starzenia dzięki zastosowaniu przeciwutleniaczy. Omówiono również rezultaty badań prowadzonych nad regeneracją rdzenia kręgowego. Poruszony został też problem rozwoju miast, z uwzględnieniem wymogów motoryzacji oraz zabudowy terenu wysokimi budynkami.
